Để trẻ cải thiện cách phát âm, cha mẹ và giáo viên có thể áp dụng những bài tập chữa nói ngọng cho trẻ. Trẻ nói ngọng L và N không do bẩm sinh rất dễ cải thiện.
Các bài tập liên quan đến âm L và N sẽ giúp trẻ sửa phát âm nhanh chóng.
Một số bài tập dưới đây được thiết kế để giúp trẻ luyện tập cách đặt lưỡi đúng khi nói. Chúng cũng tăng cường sự linh hoạt, cũng như kiểm soát các cơ bắp liên quan đến quá trình phát âm.
1. Bài tập “Lưỡi lăn”
“Lưỡi lăn” là cách giúp bé luyện khẩu hình và âm ngữ hiệu quả. Bài tập này giúp cải thiện sự linh hoạt của lưỡi, phù hợp cho trẻ nói ngọng L và N.
Cách thực hiện:
Yêu cầu trẻ mở miệng rộng.
Trẻ cố gắng lăn đầu lưỡi từ dưới lên trên. Chạm vào vòm miệng. Sau đó di chuyển xuống dưới cùng của răng cửa.
Lặp lại động tác này nhiều lần.
Ví dụ cụ thể: Trẻ có thể thử lăn đầu lưỡi từ một góc của miệng sang góc khác mà không gây ra âm thanh. Việc lặp lại giúp lưỡi trở nên linh hoạt hơn.
2. Bài Tập “Nâng Lưỡi”
Bài tập này giúp trẻ nâng lưỡi lên vòm miệng mà không chạm vào răng. Mục đích là để trẻ chuẩn bị cho việc phát âm âm “N” chính xác hơn.
Cách thực hiện:
Yêu cầu trẻ mở miệng.
Yêu cầu trẻ cố gắng nâng lưỡi sao cho chỉ có phần giữa và phần sau của lưỡi chạm vào vòm miệng.
Giữ vị trí này trong vài giây rồi thả lỏng.
Ví dụ cụ thể: Trẻ tập trung vào việc nâng lưỡi lên vòm miệng trong 2-3 giây, sau đó thả lưỡi xuống. Quá trình này giúp trẻ làm quen với vị trí của lưỡi khi phát âm “N”
3. Bài tập “Gương mặt cười”
Bài tập “Gương mặt cười” giúp trẻ tập trung vào việc nâng và di chuyển lưỡi một cách chính xác. Đây là bài tập giúp phát âm chính xác âm “L”.
Bài tập miệng cười có thể giúp cải thiện phát âm L.
Cách thực hiện:
Yêu cầu trẻ mỉm cười rộng.
Yêu cầu trẻ cố gắng chạm đầu lưỡi vào phần sau của răng cửa trên mà không đóng miệng.
Ví dụ cụ thể: Khi trẻ mỉm cười, trẻ sẽ thử chạm đầu lưỡi vào vòm miệng phía trên mà không gây ra âm thanh nào. Quá trình này giúp trẻ phát âm âm “L.” tốt hơn.
4. Bài tập “Làm quen với âm”
Hãy tập trung vào việc phát âm đơn lẻ hai âm này. Cha mẹ hướng dẫn trẻ phát âm chậm rãi và rõ ràng các âm này ở đầu, giữa, và cuối từ.
5. Bài tập “Hát và trò chơi”
Các bài hát và trò chơi luyện phát âm cho trẻ có chứa nhiều âm “L” và “N” sẽ giúp trẻ cải thiện phát âm nhanh và hiệu quả. Bài tập này tạo ra một môi trường học tập thú vị, giúp trẻ có hứng thú luyện tập hơn.
Bài hát chứa âm “L” và “N”: Chọn những bài hát có chứa nhiều từ hoặc cụm từ chứa âm “L” và “N.” Hát cùng trẻ và nhấn mạnh các âm “L” và “N” trong bài hát. Đặc biệt, hãy tập trung vào việc phát âm đúng.
Trò chơi tìm từ chứa âm “L” và “N”: Đặt ra các câu hỏi như “Hãy tìm một từ chứa âm ‘L'” hoặc “Tìm một từ kết thúc bằng âm ‘N’.” Trẻ sẽ tìm các từ phù hợp yêu cầu.
Sử dụng flashcard và hình ảnh: Sử dụng flashcard hoặc hình ảnh minh họa để hiển thị các từ hoặc đối tượng có liên quan đến âm “L” và “N.”
Ngoài ra, nếu trẻ bị ngọng nhiều, khó tác động sửa thì cha mẹ có thể đưa trẻ đến các trung tâm giáo dục đặc biệt để được giúp đỡ. Các chuyên gia sẽ hướng dẫn cách cải thiện việc trẻ nói ngọng L và N hiệu quả hơn.
Dưới đây là một số hình ảnh về môi trường giáo dục trẻ phát âm chuẩn phụ âm L/N mà người lớn có thể tham khảo luyện phát âm ở trường MN




NGƯỜI THỰC HIỆN
Hiệu trưởng - Hòa Thị Lý